Wyjazd studyjny na XXVI Letnią Akademię Wiedzy o Tatarach „Ród-rodzina-wspólnota jako element przekazu dziedzictwa kulturowego Tatarów”, Białystok 26-30.06-2024r.

W dniach 26-30.06.2024r. wspólna delegacja Zbiorów Regionalnych WiMBP oraz Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wlkp. udała się do Białegostoku na wyjazd studyjny celem uczestnictwa w XXVI Letniej Akademii Wiedzy o Tatarach pt. „Ród – rodzina – wspólnota jako element przekazu dziedzictwa kulturowego Tatarów”.

Po przybyciu do stolicy Podlasia postanowiliśmy poszerzyć swoją wiedzę o Tatarach od strony kuchni, udając się do restauracji Halva serwującej dania i napoje emblematyczne dla tej grupy etnicznej. Zaskakującym był fakt, że największym uznaniem naszych podniebień cieszyły się lody rzemieślnicze. Może duże znaczenie miała w tym przypadku temperatura powietrza sięgająca tego dnia 32 stopni Celsjusza? Dania główne (m.in. czymas, wołowina po tatarsku, bulbianiki) również w pełni zaspokoiły nasze kulinarne oczekiwania.

Podekscytowani pysznymi specjałami kuchni tatarskiej udaliśmy się następnego dnia na podlaski Szlak Tatarski. Pierwszym punktem na trasie zwiedzania było Muzeum Ziemi Sokólskiej w Sokółce, gdzie znaczna część ekspozycji poświęcona była kulturze i tradycji tatarskiej. Na miejscu przekazaliśmy książki dotyczące regionu gorzowskiego i otrzymaliśmy pozycje na temat mniejszości tatarskiej za co, jako Biblioteka, pozostajemy bardzo wdzięczni.

Kolejnymi przystankami na szlaku były Bohoniki i Kruszyniany, w których znajdują się meczety oraz mizary (muzułmańskie cmentarze). Święte dla tatarskiej grupy etnicznej miejsca kultu i ostatniego spoczynku zwiedzaliśmy w towarzystwie tatarskiego eksperta, byłego przewodniczącego Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Gorzowie Wlkp., dr Aleksandra Miśkiewicza, którego wiedza o Tatarach pozostaje nieoceniona.

W piątek, podczas pierwszego dnia Konferencji wśród wielu interesujących prelekcji znalazła się i nasza wygłoszona w głównej mierze przez Grażynę Kostkiewicz-Górską z WiMBP oraz uzupełniona przez prof. AJP Piotra Krzyżanowskiego i prof. AJP Beatę Orłowską. Wystąpienie zatytułowane było: „Tatarzy na Ziemiach Zachodnich Polski po 1945 roku i ich wybitni przedstawiciele”. Najżywszą dyskusję tego dnia wywołał ostatni referat przygotowany przez dr Michała Łyszczarza pt. „Czy statystyka ma znaczenie dla wspólnoty etnicznej? Podejście polskich Tatarów do deklaracji narodowościowych w Narodowych Spisach Powszechnych (2002-2021)”. Podczas trwania Konferencji udało się nam również nagrać wywiad z Dżenettą (sekretarzem) i Janem Adamowiczem (prezesem) ze Związku Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej, którzy barwnie opowiedzieli o przesiedleńczych losach swoich rodzin.

W drugim dniu Konferencji swoją prelekcję wygłosili m.in. wspomniany już wyżej dr Aleksander Miśkiewicz, który wspominał koleje życie swojego ojca Ibrahima oraz Dżemila Smajkiewicz Murman i Adam Murman, którzy przedstawili barwne losy polskiej Tatarki na Borneo – Laili Taib (z domu Haleckiej).

Z wizyty na białostockiej Konferencji wyjechaliśmy bogatsi w poszerzoną wiedzę o tatarskiej mniejszości etnicznej, której patriotyczna wobec naszego kraju postawa zasługuje na pochwałę i szacunek oraz propagowanie wiedzy o tej grupie wyznawców islamu, której największe obecnie polskie skupisko znajduje się na Podlasiu.