Czapliński Konrad Kazimierz: Zielona Góra : miasto młodości, tradycji i winorośli

 

 

 

 

Czapliński Konrad Kazimierz: Zielona Góra : miasto młodości, tradycji i winorośli  /  [aut. tekstów Justyna Janiszewska, Konrad Kazimierz Czapliński ; tł. jęz. niem. Krystyna Zalewska, jęz. ang. Mariusz Marciński]. – [Poznań : Zysk i S-ka Wydawnictwo] ; Zielona Góra : Gazstal, cop. 2013. – 159, [1] s. : il. kolor. ; 30 cm.

 

 

Słowo wstępne:
Rzeczka Złota Łącza – to tu, we wczesnym średniowieczu, istniał kościół pw. św. Jana, odnotowany w źródłach historycznych. W X wieku w pobliżu tejże świątyni, a u podnóża wzniesienia zwanego "Ceglaną Górą", prawdopodobnie założona została słowiańska osada rolnicza.
Pierwsi osadnicy w okolice Zielonej Góry sprowadzeni zostali przez księcia Henryka Brodatego w 1222 roku. Data ta – według wielu historyków – uważana jest za powstanie lokacyjnego miasta. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi dopiero z 1310 roku, a pełne prawa miejskie Zielonej Górze nadał książę głogowsko-żagański w 1323 roku.
Historyczne miasto, położone na terenie dzielnicy głogowskiej, było własnością, a od połowy XIV wieku również rezydencją książęcą. W okolicy zajmowano się głównie hodowlą owiec i sukiennictwem, które rozwinęło się za sprawą księcia Zygmunta Jagiellończyka, późniejszego króla Polski, zwanego Zygmuntem Starym. W 1504 roku nadał on sukiennikom zielonogórskim przywilej zbywania swych wyrobów na terenie całej Rzeczpospolitej.
Z kolei zakonnicy, zwłaszcza cystersi, przyczynili się do rozwoju rolnictwa i budownictwa poprzez wznoszenie licznych klasztorów i kościołów oraz zakładanie winnic.
Zielona Góra stanowi najdalej wysunięty na północ teren uprawy winnej latorośli, czemu sprzyjały nasłonecznione stoki i łagodny klimat. Stąd też inne nazwy miasta: "Winny gród" czy "Gród Bachusa". Najstarsza wzmianka o uprawach winnych krzewów pochodzi z 1314 roku. W tymże roku zbudowano również kaplicę wotywną na Wzgórzach Winnych.
O ilości winnic w XVIII wieku może świadczyć ponad siedemset domków winiarskich, w których znajdowały się tłocznie winiarskie, leżakowały beczki z winem i przechowywano narzędzia. Ważne okresy w dziejach miasta to przede wszystkim wiek XIV, w którym nastąpił rozkwit gospodarczy, oraz wiek XIX, kiedy to stymulatorem rozwoju Zielonej Góry stał się przemysł.
Wraz z powstawaniem kolejnych zakładów produkcyjnych: mechanicznej przędzalni wełny, wytwórni win, browaru, fabryki konstrukcji mostowych i wagonów, fabryki maszyn włókienniczych – znacznie wzrosła liczba mieszkańców. Za rozwojem przemysłu podążała tradycja miasta: produkcja win, szampanów i uprawa krzewu winnego. W mieście, kojarzonym przede wszystkim z winoroślą, zaczęto obchodzić święto "Winobranie", które od 1842 roku było ogłaszane urzędowo. W dzisiejszych czasach przypada ono na początek września i kończy się wspaniałym korowodem. Patronem Winobrania oraz "Winnego Grodu" jest Bachus.