Andrzejewski Tadeusz: Wsie i miasta powiatu międzychodzkiego na dawnych kartach pocztowych i fotografiach

Andrzejewski Tadeusz: Wsie i miasta powiatu międzychodzkiego na dawnych kartach pocztowych i fotografiach : krajobrazy Wielkopolskiej Szwajcarii. – Międzychód : Drukarnia-Międzychód, [2012]. – 148 s. : il. (w tym kolor.) ; 28×20 cm.

Fragment publikacji:

W albumie zebrano blisko 500 kart pocztowych obejmujących swym zasięgiem obszar powiatu międzychodzkiego w aktualnych granicach. W celu wzbogacenia treści książki, chcąc przedstawić Czytelnikowi możliwie kompletny obraz regionu z przełomu XIX i XX w. sięgnięto również po inne źródła ilustracji. Wykorzystano fotografie ze zbiorów rodzinnych oraz, w mniejszym stopniu, grafiki i rysunki. Zawierają one często najdawniejsze znane przedstawienia miejsc i obiektów nie prezentowane na kartach pocztowych. W dotychczasowych przedsięwzięciach popularyzujących dawne widokówki zauważalny był dotkliwy brak materiału ikonograficznego z terenów wiejskich naszego powiatu. Album spełnia w tym zakresie pionierską rolę poprzez prezentację bogatego zestawu pocztówek z krajobrazami wiejskimi. Szczególnie interesujące są tu m.in. nieznane dotąd widoki Radusza, Lubosza, Mokrzca i Miłostowa. Mimo bogactwa zebranego materiału, należy mieć jednak świadomość tego, iż nie jest on kompletny. Aukcje antykwaryczne i kwerendy w prywatnych zbiorach przynoszą nieustannie nowe odkrycia. Już w trakcie składania publikacji do druku pojawiły się nieznane dotąd ujęcia Grobi, Głażewa, Zatomia Nowego, Mokrzca i Lewic, które wzbogaciły album.
Pierwsze karty pocztowe pojawiły się w Niemczech w początkach 2. poł. XIX w. Inicjatorem tej idei był ówczesny generalny pocztmistrz Berlina, Heinrich Stephan, który wprowadził do użycia karty korespondencyjne – tzw. pocztówki. Znajdowało się na nich z jednej strony miejsce na adres, a z drugiej na treść korespondencji. Szczególnie popularne stały się one podczas wojny francusko-pruskiej (1870-1871), kiedy zaczęto umieszczać na nich kolorowe rysunki, wśród których częstym motywem były pamiątkowe widoki miejscowości. Od tego momentu karty te zaczęto nazywać widokówkami.
W 1904 roku wprowadzono nowy wzór kart korespondencyjnych, w których dotychczasową stronę adresową podzielono, wprowadzając rubrykę na korespondencję. Uzyskana na odwrocie powierzchnia została całkowicie zajęta przez ilustrację. Początkowo karty pocztowe wykonywane były metodą litografii, często kolorowej. Z czasem pojawiły się pocztówki fotograficzne tzw. fotokarty. Wykonywano je poprzez naklejenie na zwykłym kartonie zdjęcia tego samego formatu. Czasami łączono techniki, wprowadzano dodatkowo na nich elementy ozdobne w postaci motywów roślinnych.