Klimatycznie o Gorzowie
Klimaty bywają zmienne – towarzyskie, polityczne, związane z pogodą. Tym razem skupmy się na tym ...
Czarnuch Zbigniew: Witnica na trakcie dziejów : wydanie jubileuszowe = Vietz am Wege der Geschichte : jubiläums-Ausgabe / [tł. Gerhard Weiduschat und Jens Frasek]. – Witnica : Miejski Dom Kultury, 2012. – 288 s. : il. (gł. kolor.) ; 31 cm.
Spis treści / Inhaltsverzeichnis:
W poszukiwaniu źródeł naszej dumy / Auf der Suche nach den Quellen unseres Stolzes
Drogi ku sobie / Wege zueinander
Od Witze przez Vycz do Vietz/Ostbahn / Von Witze über Vycz nach Vietz/Ostbahn
Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka / Das Thom-Eberswalder Urstromtal
Znaleziska archeologiczne / Archäologische Funde
Witnica łużycka / Lausitzer Vietz
Łużyckie osadnictwo w rejonie ujścia Warty / Siedlungen der Lausitzer Kultur in der Warthemündung und Umgebung
Lubuszanie i ich sąsiedzi / Die Leubuzzi und ihre Nachbarn
Kasztelania lubuska / Die Kastellanei Lebus
Biskupstwo lubuskie / Das Bistum Lebus
Templariusze / Der Templerorden
Utrata ziemi lubuskiej i powstanie Nowej Marchii / Der Verlust des Landes Lebus und die Entstehung der Neumark
Germanizacja i zniemczanie się Słowian / Die Germanisierung der Slawen
Ośrodki handlowe – Gorzów i Kostrzyn / Die Handelszentren Landsberg und Küstrin
Pierwsza wzmianka o Witnicy / Die erste Erwähnung von Vietz
Wycz (Witnica) i Pyrene (Pyrzany) we władaniu cystersów / Vycz (Vietz) und Pyrehne (Pyrzany) unter den Zister-ziensern
Krzyżacy w Nowej Marchii i pojawienie się Hohenzollernów / Der Deutsche Orden in der Neumark und die Herr-schaft der Hohenzollern
Kostrzyn staje się stolicą Nowej Marchii / Küstrin wird Hauptstadt der Neumark
Witniczanie zmieniają wyznanie / Die Vietzer wechseln ihre Konfession
W latach wojny trzydziestoletniej / Wirren des 30-jährigen Krieges
Poczta konna / Die Pferdepost
Fryderyk Wielki / Friedrich der Große
Bitwa pod Sarbinowem (Zorndorfen) / Die Schlacht bei Zorndorf
Regulacja Warty – obwałowanie – melioracja – kolonizacja / Regulierung der Warthe – Eindeichung – Urbarmachung – Kolonisierung
Najstarsze daty z dziejów wsi gminy Witnica / Die ältesten Daten aus der Geschichte der Dörfer in
der Gemeinde Vietz
Powodzie / Hochwasser
Witnica w XVIII wieku / Vietz im 18. Jahrhundert
Plan z roku 1786 / Eine Karte aus dem Jahre 1786
Pastwiska i tereny uprawne rolników wsi Witnica w II połowie XVIII wieku / Weiden und Anbauflächen in Vietz in der 2. Hälfte des 18. Jahrhunderts
Dawna architektura wsi nadwarciańskich / Historische Architektur der Warthedörfer
Trakt napoleoński / Der Napoleonsweg
Kostrzyn w XIX wieku / Cüstrin / Küstrin im 19. Jahrhundert
Wielkie pożary / Großbrände
Osada handlowo-przemysłowa / Eine von Handel und Industrie geprägte Siedlung
Plan Witnicy z roku 1813 / Ein Ortsplan von 1813
Przełom XIX i XX wieku / Jahrhundertwende
Feuerhermowie / Die Feuerherms
Żydzi w Witnicy / Juden in Vietz
Vietz nie chce być dalej wsią / Vietz möchte kein Dorf mehr sein
1 lipca 1935 roku wieś Vietz zostaje miastem Vietz/0stbahn / Am l. Juli 1935 wird das Dorf Vietz zur Stadt Vietz/Ostbahn
Połączone miejscowości tworzą miasto i pojawił się problem herbu / Zusammengeschlossene Ortschaften bilden nun eine Stadt und das Problem mit dem Stadtwappen
Pozdrowienia z Witnicy / Grüße aus Vietz
Druga wojna światowa i jej skutki / Der Zweite Weltkrieg und seine Folgen
Nazizm i wojna / NS-Zeit und Krieg
Niemców wcielonych do armii zastąpili jeńcy wojenni, więźniowie i przymusowi robotnicy / An die Stelle der in die Wehrmacht eingezogenen Deutschen traten Kriegsgefangene, Strafgefangene und Zwangsarbeiter
Jeńcy wojenni w Witnicy i w okolicznych wsiach / Kriegsgefangene in Vietz und in den umliegenden Dörfern
Przymusowi robotnicy / Zwangsarbeiter
Nie wszędzie panowała pogarda i przemoc / Nicht überall herrschten Verachtung und Gewalt
Front i historyczny przełom / Front und historischer Umbruch
Witnica w wojennych planach generała G. Keglera / Vietz in den Operationsplänen des Generalmajors G. Kegler
Pożary tryumfu / Siegesfeier
Cmentarze żołnierzy radzieckich / Sowjetische Soldatenfriedhöfe
Milicja Obywatelska / Die Bürgermiliz
Burmistrzowie Witnicy w roku 1945 / Bürgermeister von Vietz und Witnica im Jahre 1945
Żołnierze 5 Dywizji Piechoty / Soldaten der 5. Infanteriedivision
Żołnierze 17 Pułku 5 Dywizji Piechoty / Soldaten des 17. Regiments der 5. Infanteriedivision
Osadnicy wojskowi i kombatanci / Militärsiedler und Kombattanten
Kamionka Wielka / Kamionka Wielka
Tatarzy, Żydzi i Romowie / Tataren, Juden und Roma
Dokumenty polskich osadników / Personaldokumente polnischer Siedler
Prawo własności / Eigentumsrechte
Ucieczka, wypędzenie i wysiedlenie Niemców / Die Vertreibung der Deutschen
Polskie flagi / Polnische Flaggen
Rody, które łączą Vietz z Witnica / Familien, die Vietz mit Witnica verbinden
Zmiany nazw ulic i miejscowości / Änderung der Straßen- und Ortsnamen
Usuwanie śladów wojny / Beseitigung der Kriegsspuren
Bilans niespełna dwóch powojennych lat / Eine Bilanz knapp zweier Nachkriegsjahre
Te same miejsca, te same sprawy, inni ludzie / Dieselben Orte, dieselben Sachen, nur andere Menschen
Siedziby władz samorządowych / Standorte der kommunalen Behörden
Burmistrzowie – przewodniczący – naczelnicy / Bürgermeister – Vorsitzende – Vorsteher
W granicach województwa poznańskiego / In den Grenzen der Wojewodschaft Posen
W granicach województwa zielonogórskiego / In den Grenzen der Wojewodschaft Grünberg
Urzędy gminne / Gemeindeverwaltungen
Gmina Witnica / Die Gemeinde Witnica
Gmina Witnica 1945-1954 / Die Gemeinde Witnica 1945-1954
Życie polityczne w latach Polski Ludowej / Das politische Leben in den Jahren der Volksrepublik Polen
System kartkowy / Das Kartensystem
Stan wojenny / Kriegsrecht
Komitet Obywatelski i Komitet Wyborczy „Witnica 2000" / Bürgervereinigung und Wählergruppe „Witnica 2000"
Okres cywilizacyjnego skoku / Auf dem Sprung in eine neue Zeit
W granicach województwa gorzowskiego w latach 1975-1998 / In den Grenzen der Wojewodschaft Gorzów Wlkp. 1975-1998
W obrębie województwa lubuskiego / In den Grenzen der Wojewodschaft Lubuskie
W powiecie landsberskim i gorzowskim / In den Landkreisen Landsberg und Gorzów Wlkp.
Witnica wśród parafii diecezji kościoła katolickiego / Die Pfarrei Witnca in den Verwaltungsstrukturen der Diözese
Kościoły / Kirchen
Ołtarze i kapłani / Altäre und Geistliche
Konfirmacje i pierwsze komunie / Konfirmation und Erstkommunion
Budynek probostwa / Das Pfarrhaus
Sale królestwa / Königreichssäle
Pomniki / Denkmäler
Jarmarki i targi / Jahr- und Wochenmärkte
Rynek / Marktplatz
Tu gdzie kiedyś była „Jubilatka" / Hier wo einst das „Jubilatka" war
„Słodki narożnik" / „Süße Ecke"
Poczta / Postamt
Banki i kasy oszczędnościowe / Banken und Sparkassen
Gimnazjum i Liceum z lat czterdziestych / Mittel- und Oberschule aus den vierziger Jahren
„Stara" szkoła / Alte Schule
Szkoły zawodowe / Berufsschulen
„Nowa" szkoła / Neue Schule
Liceum Ogólnokształcące / Allgemeinbildende Oberschule
Gimnazjum / Mittelschule
Kino / Das Kino
Biblioteki / Bibliotheken
Gazety i książki niemieckie przed rokiem 1945 / Deutsche Zeitschriften und Bücher vor 1945
Prasa ziomkowska / Heimatpresse
Gazety i książki polskie / Polnische Zeitschriften und Bücher
Chóry i soliści / Chöre und Solisten
Teatry amatorskie / Amateurtheater
Domy kultury / Kulturhäuser
Muzeum Czesława i Janiny Chmielewskich / Das Museum von Czesiaw und Janina Chmielewski
Regionalna Izba Tradycji / Heimatstube der Tradition
Park Drogowskazów i Słupów Milowych Cywilizacji / Der Park der Wegweiser und Meilensteine der Zivilisation
Witnickie „Spotkania na Starym Trakcie" / „Begegungen am Alten Wege" in Witnica
Sport przed rokiem 1945 / Sport vor 1945
Festyny i masowe imprezy sportowe przed rokiem 1945 / Sportfeste und andere Großveranstaltungen vor 1945
Sport po roku 1945 / Sport seit 1945
Ośrodek Sportu i Rekreacji / Sport- und Erholungszentrum
Ochotnicza Straż Pożarna / Freiwillige Feuerwehr
Harcerstwo / Pfadfinder
Organizacje kobiece / Frauenvereine
Kolejne panie w życiu społecznym i kulturalnym Witnicy / Weitere Frauen im gesellschaftlichen und kulturellen Leben der Stadt und Gemeinde
Sybiracy / Sibirienverbannte
Towarzystwo Przyjaciół Witnicy / Freundeskreis Witnica e. V.
Polsko-Niemieckie Stowarzyszenie „Educatio" Pro Europa Viadrina / Deutsch- polnischer Verein „Educatio°Pro Europa Viadrina
Seniorzy, emeryci, renciści, inwalidzi / Senioren, Vorruheständler, Renter, Invaliden
Wędkarze i myśliwi / Angler und Jäger
Służba zdrowia / Medizinische Versorgung
Opieka społeczna / Sozialhilfe
Przedszkole / Kindergärten und Vorschulen
Hotele / Hotels
Młyn nad stawem miejskim / Die Mühle am Mühlenteich in der Stadt
Młyn – papiernia i Leśne Ustronie /Die Papiermühle und Leśne Ustronie
Wiatraki / Windmühlen
Warzelnie piwa / Brauereien
Browar na przełomie XX i XXI wieku / Die Brauerei zur Jahrtausendwende
Cegielnie / Ziegeleien
Huta i POM / Hütte und staatlicher Maschinenbetrieb „POM"
Przy Kolei Wschodniej / An der Ostbahn
Kaflarnia / Die Ofen- und Tonwarenfabrik
Od wytwórni krochmalu przez „Okrunę" do ryżu z Bawarii i dalej przez „Ziemniaczankę" i „Metalplast" do „Widofu" / Von einer Stärkefabrik über die Okruna zum Reis aus Bayern und weiter über die Kartoffelfabrik und Metalplast bis zur Widof
Fabryki Mebli / Möbelfabriken
Tartaki / Sägewerke
Gazownia / Gaswerk
Złoża ropy i gazu / Erdöl- und Ergaslagerstätten
Elektryfikacja / Elektrifizierung
Gospodarka komunalna i mieszkaniowa / Kommunal- und Wohungswirtschaft
Domy stare i nowe / Alte und neue Häuser
Wodociągi i kanalizacja / Wasserleitungen und Abwassernetz
Obwodnica i strefa przemysłowa / Ortsumgehung sowie Industrie- und Gewerbegebiet
Lamix – okręt flagowy witnickiego przemysłu / Lamix – das Vorzeigeunternehmen der Witnicer Industrie
Rzemiosło i handel / Handwerk und Handel
Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska" / Die Handelsgenossenschaft „Bäuerliche Selbsthilfe"
Rolnictwo / Landwirtschaft
Mecenas polskiej ekologii i nie tylko / Mäzen für Ökologie und Nachhaltigkeit in Polen und vieles mehr
Kształtowanie się społeczeństwa obywatelskiego / Auf dem Wege zur Bürgergesellschaft
Witnicki dizajner / Design made in Witnica
Lasy i wichura / Wälder und Stürme
Witna / Vietzer Fließ
W granicach Euroregionu / In den Grenzen der Euroregion
Miasta partnerskie / Partnerstädte
Pojednanie / Versöhnung
Modlitwa / Ein Gebet
Cmentarze / Friedhöfe
Mapa miasta z roku 2007 / Stadtplan von 2007
Mapa gminy z roku 2007 / Karte der Gemeinde von 2007
Jubileusz 750 lat Witnicy / 750-jähriges Stadtjubiläum
Od autora / Nachwort
Źródła i ważniejsze opracowania dotyczące historii miasta i jego mieszkańców / Quellen
Kalendarium ważniejszych wydarzeń / Chronologie wichtigerer Ereignisse