Głos z Gorzowa

Biblia to najszerzej znana księga świata. W jest to zasadzie zbiór ksiąg natchnionych przez Boga, spisanych pierwotnie w językach hebrajskim, aramejskim i greckim. Na Biblię uznawaną przez chrześcijan składają się Stary Testament i Nowy Testament, ale nieco inne części wybierają katolicy, a inne protestanci. Biblia hebrajska – Tanach, święta księga Żydów – obejmuje tylko księgi Starego Testamentu. Biblia lub jej obszerne fragmenty zostały przetłumaczone na ponad 600 języków świata. Poszczególne części Biblii mają różna znaczenie religijne dla różnych wyznań, a odłamy i tradycje chrześcijańskie preferują nieco inny kanon ksiąg świętych. Wobec tak dużej różnorodności tej świętej księgi, musiało się zrodzić pytania, czy jest możliwy taki jej przekład, aby był akceptowany przez władających tym samym językiem wyznawców różnych religii?

*

30 września 2019 roku, w dniu św. Hieronima, patrona tłumaczy, w naszej bibliotece odbyła się konferencja naukowa pt. „Biblia ekumeniczna. Jedność w chrześcijańskiej różnorodności”. Partnerami WiMBP im. Zbigniewa Herberta byli: Towarzystwo Biblijne w Polsce oraz gorzowskie oddziały: Polskiej Rady Ekumenicznej, Polskiego Towarzystwa Historycznego i Klub Inteligencji Katolickiej. Właśnie ukazała się książka zawierająca referaty wygłoszone podczas tej konferencji.

*

Na pewno nie jest to publikacja dla szerokiego odbiorcy. Jej adresatem jest dość wąskie grono biblistów, czyli historyków i językoznawców wyspecjalizowanych w tematyce biblijnej. Oto tytuły rozdziałów w języku polskim:

1. Mariusz Jagielski – „Czy Biblia jednoczy chrześcijan?”. Przekład ekumeniczny jako jeden z momentów ekumenizmu rozumianego jako nawrócenie na przykładzie Traduction oecumeniquedla la Bible (TOB)
2. Tadeusz Kuźmicki – „Od konfliktu do komunii”. Kamienie milowe ruchu ekumenicznego
3. Małgorzata Płatajs – Polskie przekłady Biblii w działalności Towarzystwa Biblijnego w Polsce
4. Michał Baranowski – Przygotowanie i tłumaczenie Księgi Izajasza do PBE
5. Kalina Wojciechowska i Mariusz Rosiak – Kształtowanie się chrześcijańskiej świadomości kanonicznej i wykorzystanie tekstów pozakanonicznych w Nowym Testamencie na przykładzie Jd 14-15.

Jest jeszcze artykuł w języku niemieckim na temat problemów, jakie niesie przetłumaczenie Biblii na ten język.

*

Zawarte w publikacji artykuły przybliżają różne konteksty prac nad tłumaczeniem Biblii Ekumenicznej. Obrazują wyzwania, trudności, kwestie problemowe – ale też – co istotne – radości związane z działaniami zamykającymi doniosłą pracę współtwórców tego Dzieła – napisali w zakończeniu Wstępu dwaj redaktorzy naukowi: Sławomir Szenwald – dyr. WiMBP oraz Paweł A. Leszczyński – sekretarz Oddziału Gorzowskiego Polskiej Rady Ekumenicznej.

Ta książka – jak wyżej zaznaczyłam – adresowana do specjalistów dokumentuje rozszerzanie kompetencji naszej biblioteki na sfery naukowe, podnosi jej prestiż w kręgach specjalistycznych. A nad Biblią, nawet w jej rozmaitych odmianach, pracuje wielu naukowców w różnych krajach. Głos Polski w tej kwestii będzie teraz także głosem z Gorzowa.

***

„Biblia ekumeniczna. Jedność w chrześcijańskiej różnorodności”, red. nauk. Sławomir Szenwald i Paweł A. Leszczyński, wyd. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolskim, Gorzów Wielkopolski 2021, 102 s.