Jak czytają Polacy – seminarium

Jak powszechnie wiadomo czytanie książek wpływa na rozwój człowieka. Tymczasem stan czytelnictwa w Polsce nie nastraja optymizmem, choć na tle innych krajów Unii Europejskiej  nie prezentujemy się jeszcze tragicznie. Ponad 60 % Polaków nie przeczytało ani jednej książki w ciągu roku. Prawie 30 % nie posiada książki w domu. W wielu bibliotekach odnotowuje się tendencje zniżkowe wśród czytelników i wypożyczeniach książek. Z inspiracji Działu Instrukcyjno-Metodycznego Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolskim 6 czerwca 2019 roku odbyło się seminarium „Jak czytają Polacy: motywacje, nawyki, wybory”. Jego celem było wskazanie poziomu i kierunków rozwoju czytelnictwa, także w bibliotekach. Uczestnikami seminarium byli lubuscy i zachodniopomorscy bibliotekarze. Niejednokrotnie zgłaszali oni  potrzebę udziału w zajęciach dydaktycznych dotyczących podstawowych funkcji bibliotek jak gromadzenie i udostępnianie zbiorów.
Pani Izabela Koryś z Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej, zaangażowana w prowadzeniu cyklicznych badań ogólnopolskich „Stan czytelnictwa w Polsce”, w których odpowiada za stronę merytoryczną, analizę i opracowanie wyników zaprezentowała najnowsze wyniki badań Biblioteki Narodowej. Przedstawiła aktualny stan czytelnictwa i nowe trendy rysujące się na czytelniczym horyzoncie. Porównała międzynarodowe dane na ten temat, wskazała zależność ilości czytających do jakości czytania, oceniła dotychczasowe preferencje czytania a obecne, wpływ otoczenia i źródła czytanych książek. Wyznaczyła długotrwałe tendencje w wyborach czytelniczych.
Pani dr Zofia Zasacka z Instytutu Badań Edukacyjnych, prowadząca od wielu lat badania nad czytelnictwem dzieci i młodzieży, zaprezentowała co czytają nastolatki, opowiedziała o zmianach w wyborach czytelniczych młodego pokolenia Polaków. Wprowadziła uczestników w pojęcia związane z czytaniem, jego ujęcia społeczno-kulturowe, antropologii kulturowej i socjologii. Szeroko omówiła szczegółowe cele i problemy badawcze badań czytelnictwa młodzieży. Porównała wyniki czterech badań czytelnictwa młodzieży z roku 2003, 2010, 2013 i 2017. Sprecyzowała zależność płci wobec aktywności czytelniczej nastolatków, mówiła o czytelnikach aktywnych i nieczytających książek w tej grupie wiekowej. Wskazała na trendy w ciągu ostatnich piętnastu latach w zmianach w uczestnictwie nastolatków w kulturze książki oraz na wymiary wewnętrznych motywacji czytelniczych. Zapoznała słuchaczy z typami książek, które interesują nastolatków i jak zmieniały się one na przestrzeni badanych lat oraz jakie są style czytania i atrybuty satysfakcjonującej lektury.
O poszukiwaniu dobrych książek i sztuce wyboru nowości wydawniczych w barwny i ekspresyjny sposób opowiedziała pani Agnieszka Kalus. Pani Agnieszka jest tłumaczką literatury, anglistką, pedagogiem, autorką jednego z najpopularniejszych polskich blogów literackich „Czytam bo lubię”, którego prowadzi nieprzerwanie od 2008 roku. W 2018 roku zajęła trzecie miejsce w plebiscycie na książkowego influencera w rankingu portalu zrzeszającego wpływowe osoby w świecie mediów społecznościowych. Była redaktorem działu literackiego w poczytnym magazynie popkulturalnym. Publikowała recenzje i artykuły w popularnym serwisie internetowym. Obecnie zajmuje się przede wszystkim tłumaczeniami i uczy języka angielskiego w poznańskich liceum.
Właściciel jednej z najstarszych polskich księgarni internetowych, twórca i właściciel wrocławskiego wydawnictwa Książkowe Klimaty, pan Tomasz Zaród, opowiedział o pasji do odkrywania tego, co nieznane, o prozie europejskiej bliskiej a nieznanej, o nieoczywistych wyborach czytelniczych. Podkreślił, że wydaje takie książki, jakie sam chciałby czytać: mówiące dużo o świecie wokół nas, zrywające ze schematami i stereotypami. Zachęcił biblioteki do współpracy oferując bardzo dobre warunki handlowe, wizyty autorów oraz szkolenia dla bibliotekarzy.

W. Żurawski / fot. K. Ligocki