Jak to się wszystko zaczęło? : historia Rzepina i okolic

Jak to się wszystko zaczęło? : historia Rzepina i okolic = Wie hat das alles angefangen? : Geschichte der Stadt Reppen und der Umgebung / [tł. na jęz. niem. Arleta Drążkowska]. – Rzepin : [s. n.], 2007. – [32] s. : il. ; 24 cm.

Fragment publikacji:

Kowalów (Kohlow)

O wiekowości wsi zaświadcza kościół wzniesiony z granitowych, ciosanych kwadratów, posiadający późnoromański układ. Budowę jego datuje się na lata 1250 – 1270. Stara słowiańska owalnica już w XIII w. musiała być znaczną wsią skoro ufundowano w niej taki kościół. W nieznanych okolicznościach posiadaczem lenna w Kowalowie stał się mieszczanin frankfurcki, który w 1360 r. odstąpił 2 łany w Kawl Kune Dunckmigutowi z Ośna. Potwierdzeniem istnienia parafii w Caul jest wzmianka z 1405 r. Następna informacja pochodzi ze spisu podatkowego ziemi torzymskiej z 1461 r., z którego wynika, iż wieś Kauwel obejmowała 64 łany ziemi, w tym 4 łany plebańskie. Mieszkańcy ówczesnego Kowalowa uprawiali głównie żyto, znacznie mniej jęczmienia, trochę pszenicy, owsa grochu, wyki, tatarki i prosa. W roku 1803 spalił się w Kowalowie kościół, który dzięki nowemu właścicielowi wsi – kapitanowi von Bergowi został w tym samym roku odbudowany. W 1809 r. wieś liczyła 45 łanów oraz 33 domy mieszkalne. Była tu kuźnia, młyn wodny oraz piła tartaczna. Do Kowalowa należały też 43 morgi (ok. 11 ha) lasu.

Publikacja zawiera opis następujących miejscowości: Rzepin, Drzeńsko, Gajec, Kowalów, Lubiechnia Mała, Lubiechnia Wielka, Radów, Serbów, Starków, Starościn, Sułów.