Lisiecki Stanisław: O granicach naturalnych, politycznych, społecznych i… granicach w głowie

 

 

 

 

 

Lisiecki Stanisław: O granicach naturalnych, politycznych, społecznych i… granicach w głowie : szkice do socjologii pogranicza polsko-niemieckiego. – Poznań : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2009. – 243, [1] s. ; 24 cm.

 

 

Spis treści:
Wstęp
Część I. OD GRANIC NATURALNYCH DO GRANIC SPOŁECZNYCH
Wprowadzenie
Rozdział l. Johann Gottfried Herder, Werner Sombart. Granice naturalne

1.1. Klimatologia Herdera. Herder i sprawa granicy niemiecko-polskiej
1.1.1. J.G. Herder: teoria naturalnych granic a problem granicy niemiecko-polskiej
1.2. Paradygmat środowiska naturalnego. Od Wernera Sombarta do bioregionalizmu
1.3. Bioregionalizm
Rozdział 2. Georg Simmel. O przestrzeni, granicach politycznych i społecznych
2.1. Przestrzeń. Möglichkeit des Beisammens
2.2. Przestrzeń i granice. Granice jako fakt społeczny
2.3. Renesans Simmela
Rozdział 3. Florian Znaniecki, Józef Chałasiński. Pogranicze i obcy
3.1. F. Znaniecki. Obcy w Poznaniu
3.2. J. Chałasiński. Pogranicze jako konfrontacja
Rozdział 4. Richard Grathoff. Milieu pogranicza i socjologia polsko-niemieckiego sąsiedztwa
4.1. Milieu jako kategoria socjologiczna
4.2. Richard Grathoff, Ulf Matthiesen. Od milieu do socjologii sąsiedztwa niemiecko-polskiego
4.3. Guben. Kształtowanie milieu miasta pogranicza
Rozdział 5. Stanisław Ossowski, Antonina Kłoskowska. Odmiany pogranicznych sytuacji narodowych
5.1. S. Ossowski. Śląsk Opolski, stopniowanie polskości
5.2. A. Kłoskowska. Typy identyfikacji i walencje kultury
Rozdział 6. Alfred Weber, Milan Kundera. Gdzie szukać granic Europy Środkowej?
6.1. A. Weber. Niemieckie posłannictwo w Europie Środkowej
6.2. M. Kundera. Nostalgiczny wariant Europy Środkowej
6.3. Europa Środkowa. Literackie urojenia czy fakt socjologiczny?
Część II. GRANICA PRL-NRD. OD „ZAMKNIĘTEJ" DO „OTWARTEJ" GRANICY… I Z POWROTEM
Wprowadzenie
Rozdział 1. Gubin. Miasto laboratorium
Rozdział 2. Otwarcie granicy z NRD w świadomości mieszkańców Gubina
Rozdział 3. Spojrzenie nostalgiczne. Praca w NRD we wspomnieniach byłych pracownic fabryki we Frankfurcie nad Odrą
Rozdział 4. Granica polsko-niemiecka w latach 1945-1991. Z konkursów na pamiętniki w Gubinie i Słubicach

4.1. Granica w świadomości społecznej z badań nad tożsamością Gubina i Guben
4.2. Słubice. Miasto w świadomości jego mieszkańców
Aneks l. Odezwa do konkursu „Słubice – miasto w świadomości jego mieszkańców" (1995)
Część III. NA DRODZE OD „STAREGO" DO „NOWEGO" POGRANICZA
Wprowadzenie

Rozdział 1. Otwarta granica. Przemiany w świadomości mieszkańców pogranicza
1.1. Otwarcie granicy w opiniach i ocenach mieszkańców Słubic-Frankfurtu nad Odrą i Gubina-Guben
1.1.1. Opinie i oceny dotyczące granicy i zamieszkania na pograniczu polsko-niemieckim
1.1.2. Sąsiedzi. Postawy i stereotypy etniczne na pograniczu
1.1.3. Otwarta granica. Opinie o stanie stosunków polsko-niemieckich i o Europie bez granic
1.2. Kształtowanie się pogranicza społecznego. Od kontaktów „rzeczowych" do kontaktów osobistych
Rozdział 2. Euromiasto Gubin-Guben. O kontaktach i problemach z niemieckim dziedzictwem kulturowym
2.1. O kontaktach mieszkańców Gubina i Guben, ze szczególnym uwzględnieniem kontaktów młodzieży szkolnej
2.2. Niemieckie dziedzictwo kulturowe w świadomości mieszkańców Gubina
Rozdział 3. Pogranicze jako region
Rozdział 4. Kontynuacje i nowe kierunki badań
Zamiast zakończenia
Aneks 2. Gubin-Guben. Granica w świadomości mieszkańców miast podzielonych
Prace nagrodzone
Bibliografia
Von natürlichen, politischen und gesellschaftlichen Grenzen und… Grenzen im Kopf. Skizzen zur Soziologie des polnisch-deutschen Grenzgebietes (Zusammenfassung)