Podziękowanie
Od połowy 2019 roku prezentowałam tu książki tematycznie lub miejscem zamieszkania autora związane z Gorzowem ...
Od ponad 20 lat ukazuje się „Pro Libris” – Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne wydawane przez Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną im. Cypriana Kamila Norwida w Zielonej Górze. Najnowszy, podwójny numer (1-2) z bieżącego roku, jest jednocześnie 78-79 numerem od początku istnienia pisma. Redakcja zapowiada, że w 2022 roku ukaże się monografia pisma z aneksami i bibliografią. Redaktorem naczelnym pisma jest Andrzej Buck – dyrektor Biblioteki, a sekretarzem od lat sprawująca tę funkcję Ewa Milczarek.
*
Jako temat przewodni numeru wybrano PASJĘ, bo – jak napisano we wstępie „Pasja wciąż jest wśród nas, tworzących „Pro Libris”, a przede wszystkim w autorach, którzy niezmiennie proponują ciekawe tematy i dostarczają znakomite teksty”.
Pierwszy blok – bez tytułu – zawiera przede wszystkim wiersze i opowiadania lub fragmenty większych utworów prozatorskich. Ale także felietonowe „Zapiski” Czesława Sobkowiaka. Są tu autorzy zielonogórscy o wyrobionej pozycji: Mirosław Kuleba, Agnieszka Ginko, Marcin Radwański, ale także sporo nazwisk mi nieznanych, a z biogramów nie widzę ich związków z Zieloną Górą. Jedynym kryterium są więc – jak napisano powyżej – ciekawe tematy. Nie neguję tego kryterium.
Na rozdział „Zbliżenia” złożyły się artykuły omawiające najważniejsze zdarzenia literackie: 11. Festiwal Literacki im. Anny Tokarskiej, 60-lecie Oddziału ZLP, przyznanie Nagrody Literackiej im. Andrzeja Waśkiewicza. Tu również interesujący wywiad Mirosławy Szott z Czesławem Sobkowiakiem.
W rozdziale „In Memoriam” pożegnanie poety, piewcy Kresów – Henryka Szylkina i wywiad Anny Polus z Waldemarem Matuszewskim o Annie Tokarskiej, z którą współpracował, gdy on był dyrektorem Lubuskiego Teatru w Zielonej Górze, a ona sekretarzem literackim.
Po dłuższej przerwie redakcja wróciła do „Krajobrazów lubuskich”, czyli cyklu reportaży lub esejów o ciekawych miejscach Lubuskiego. Tu artykuł Anny Polak i Pawła Karpia „W świecie chronogramów, dzwonów i krypt, czyli żarski zakątek tajemnic”.
Bohaterką „Prezentacji”, czyli rozdziału poświęconego sztuce jest Helena Zadrejko, której prace plastyczne znajdują się na okładce i wewnątrz numeru. Na zakończenie recenzje siedmiu książek oraz całostronicowy spis „Książek nadesłanych”.
*
Jak zwykle dla potrzeb moich prezentacji, jestem czytelniczką stronniczą, bo wypatruję autorów lub tematów z Gorzów i północy województwa w tym Lubuskim Piśmie Literacko-Kulturalnym. Z przyjemnością donoszę, że otwierają go cztery wiersze gorzowskiej poetki Ireny Zielińskiej. Dobre wiersze. Naszą pisarkę – Irenę Dowgielewicz wspomina Czesław Sobkowiak w swoich „Zapiskach”. Odwiedził kiedyż panią Irenę, dostał jej rękopisy, ale teraz żałuje, że nie przeprowadził z nią wywiadu. A wspomina ją, ponieważ Mirosława Szott zamierza napisać powieść o Irenie Dowgielewicz. Bardzo popiera taką formę przypomnienia dobrej, choć raczej zapomnianej naszej autorki.
Przyznaję, na str. 73 dojrzałem swoje zdjęcie, choć bez podpisu. Podczas obchodów 60-lecie Oddziału Związku Literatów Polskich uhonorowano mnie (oraz Marka Wawrzkiewicza z Warszawy) Laurem Literackim im. Janusza Koniusza i stąd informacja oraz zdjęcie. Jeśli nie zauważyłam jakichś gorzowskich wątków, serdecznie redakcję przepraszam, ale nawet gdyby były, to i tak obecność gorzowian jest śladowa. Dlaczego? Pewnie dlatego, że gorzowscy autorzy nie rozsyłają swoich utworów. Może także dlatego, że nie są zapraszani, inspirowani. Dość że pismo mieniące się „lubuskim” jest po prostu zielonogórskie. Może wiec lepiej odejść od tej szerokiej, pojemnej nazwy dla bardziej adekwatnej i jednoznacznej.
***
„Pro Libris” nr 1-2 (78-79) 2022, wyd. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Kamila Norwida w Zielonej Górze, 144 s.