Nowiny o zabytkach

Co roku ukazują się kolejne tomy „Lubuskich Materiałów Konserwatorskich” wydawane przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze. W 2020 r. już 17. Prezentowane są tu prace konserwatorskie prowadzone dla zachowania materialnej spuścizny w naszym województwie. Zazwyczaj większość dotyczy obiektów z południa województwa, bo jest tam ich więcej, a może bliższe są zielonogórskim konserwatorom. Ale w ostatnim roczniku znalazło się także kilka artykułów o zabytkach terytorialnie bliższych Gorzowa.

*

Już jako pierwszy w rozdziale „Prace konserwatorskie i badania” znajduje się artykuł Ulricha Schaafa i Malwiny Pasińskiej Kościół o konstrukcji szkieletowej z 1669 r. w Lubiechni Małej – dzieje budowy w świetle badań architektonicznych. Lubiechnia Mała to wieś w gminie Rzepin, a stojący w niej drewniany kościół nie miał żadnej dokumentacji. Konserwatorzy ustalili datę jego budowy oraz późniejszych remontów na podstawie analizy konstrukcji szkieletowych. Badania wykazały, że szkielet pierwotnego korpusu przetrwał do czasów dzisiejszych, co pozwoliło na rekonstrukcję pierwotnego układu architektonicznego.

*

Błażej Skaziński prezentuje Basztę Więzienną w Strzelcach Krajeńskich. Baszta ta pochodzi z końca XIII wieku, ale w połowie XIV lub na początku XV dokonano jej przebudowy. Mieściło się w niej więzienie, a potem magazyn prochu. Jest ona jednym z najokazalszych elementów zespołu średniowiecznych fortyfikacji w Strzelcach. W ostatnich latach przeprowadzono remont tego obiektu, odtworzono stropy, zbudowano schody, a tym samym udostępniono ją turystom do zwiedzania. Autor artykułu omawia wszystkie problemy związane z remontem.

*

Marceli Tureczek jest autorem artykułu Węzłowe problemy konserwatorskie dzwonu zegarowego (kwadransowego) z latarni wieży południowej zespołu klasztornego w Gościkowie-Paradyżu. Dzwon pochodzi z 1635 r., ale dotąd nie był opisany, bo nie było możliwości bliskiego do niego dotarcia. Remont wieży nareszcie na to pozwolił, więc najlepszy znawca historii dzwonów wykorzystał tę okoliczność na jego zbadanie, a wyniki niniejszym prezentuje.

*

Tytuł artykułu Mateusza Sikory i Krzysztofa Sochy wyjaśnia wszystko: Dwa denary typu Vinkenaugen ze Starego Miasta w Kostrzynie nad Odrą – rozważania na temat absorpcji denarów pomorskich w Nowej Marchii. Dwa denary z XIV lub XV wieku znaleziono podczas prac archeologicznych na Starym Mieście. Były one wybite na terenie Pomorza, a obecność w Kostrzynie świadczy o kontaktach handlowych między Pomorzem a Nową Marchią.

*

W artykule Wybrane badania i realizacje prac konserwatorskich w zabytkach województwa lubuskiego – przegląd Kamila Domagalska omawia prace nad najważniejszymi zabytkami regionu. Tu m.in. o zamku joannitów w Słońsku, kościele w Jeninie, młynie w Bogdańcu, opactwie cystersów w Gościkowie i o konserwacji aktów erekcyjnych z postumentu pomnika Adama Mickiewicza w Gorzowie Wlkp.

*

Ta sama autorka – Kamila Domagalska – w artykule Zaginione – skradzione – poszukiwane prezentuje zabytki ruchome, które zaginęły lub zostały skradzione w ostatnich latach. Jest ich 19. Opisy wszystkich wraz z informacjami o zaginięciu można znaleźć na stronie internetowej Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, ale mnie się nie udało. Natomiast na stronie www.skradzionezabytki.pl można zapoznać się z wszystkimi zabytkami, które zaginęły, a także z tymi, które się odnalazły. Warto poczytać.

*

Rozdział „Aktualności” przypomina wszystkie zdarzenia związane z zabytkami w układzie chronologicznym, czyli gdzie, co kiedy. Choć pandemia znacznie ograniczyła spotkania, to jednak bardzo wiele się działo w zakresie naszej troski o zabytki.

Wszystkie wcześniejsze tomy „Materiałów” można przeczytać w internecie. Ten zapewne będzie niebawem.

***

Lubuskie Materiały Konserwatorskie, tom 17, 2020 r., wyd. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, 230 s.