Otwarcie polsko-niemieckiej wystawy poświęconej Maxowi Bahrowi

W poniedziałkowe popołudnie  25 października 2021 w holu budynku głównego Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wlkp. odbyło się otwarcie polsko-niemieckiej wystawy pt. “Juta, domy, republika. Przemysłowiec i reformator społeczny Max Bahr (1848-1930) z Landsbergu nad Wartą”.

Wystawa jest wspólnym projektem Brandenburskiego Głównego Archiwum Krajowego w Poczdamie i gorzowskiej książnicy, natomiast otwarcie wystawy zaplanowano dokładnie w dniu 173. rocznicy urodzin Maxa Bahra.

Przybyłych gości powitali Sławomir Szenwald – dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolskim,  prof. dr. Mario Glauert – dyrektor Brandenburskiego Głównego Archiwum Krajowego (BLHA) w Poczdamie, Jörg Pache – kurator wystawy, dr Falko Neininger – kierownik projektu,  prof. Paweł Leszczyński oraz Jürgen Bahr – prawnuk Maxa Bahra, którzy opowiadali o wystawie, która przygotowana została w formie plansz zawierających informacje biograficzne, dotyczące działalności gospodarczej, społecznej oraz politycznej rodziny Bahrów. Przygotowane zostały na podstawie zbiorów pochodzących m.in. z Brandenburskiego Głównego Archiwum Krajowego w Poczdamie, Archiwum Państwowego w Gorzowie Wielkopolskim oraz archiwum rodziny.

Wystawa ma również charakter interaktywny, ponieważ oprócz fotografi i archiwaliów zgromadzone na niej zostały materiały, które produkowało przedsiębiorstwo Maxa Bahra tj. worki jutowe, sznurki oraz materiały. Stanowią one tło wystawy.

Jörg Pache – kurator wystawy w swoim wystąpieniu opowiedział o znaczącym wpływie Maxa Bahra historię Brandenburgii na przełomie XIX i XX w. Jako kupiec rozwinął produkcję wyrobów z juty. Od 1905 r. jego fabryka była największym pracodawcą w regionie. Nawiązał szerokie kontakty biznesowe i osobiste na całym świecie, dzięki nim ruszył na podbój Ameryki i Indii. Podkreślił społeczny wymiar jego działań, ponieważ Bahr podjął się budowy setki mieszkań dla robotników, Łaźni Miejskiej i Domu Działalności Społecznej jako centrum życia społecznego mieszkańców. Z poświęceniem angażował się w poprawę warunków życia swoich pracowników, w stwarzanie równych szans społecznych i wspieranie awansu społecznego kobiet.

Profesor Paweł Leszczyński podkreślił kontekst polityczny działalności Maxa Bahra – w ramach działalności w liberalnej Niemieckiej Partii Demokratycznej Max Bahr był członkiem pierwszej kadencji Reichstagu w okresie Republiki Weimarskiej do 1924 r., poświęcając się przede wszystkim polityce społecznej i mieszkaniowej. Aż do śmierci w 1930 r. był zagorzałym zwolennikiem republiki.

Wernisaż wystawy zgromadził wielu gorzowan zainteresowanych sylwetką Maxa Bahra i jego osiągnięciami. Budynki przemysłowe, budynek łaźni miejskiej, kamienice dla pracowników nadal są obecne w przestrzeni miejskiej i stanowią dziedzictwo materialne, które XIX wieczny przemysłowiec pozostawił po sobie dla kolejnych pokoleń.

Fot.: Kazimierz Ligocki