Pionierskie lata na Ziemi Lubuskiej

Pionierskie lata na Ziemi Lubuskiej : zdjęcia ze zbiorów: Instytutu Zachodniego w Poznaniu, Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze / [red. Małgorzata Masłowska]. – Zielona Góra : Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Ziemi Lubuskiej, 2007. – 20 s. : fot. ; 21×21 cm.

Ze wstępu:

Wydawnictwo „Pionierskie lata na Ziemi Lubuskiej" zawiera fotografie, które dokumentują powojenną rzeczywistość tych terenów, początki polskiej administracji, losy mieszkańców regionu, niełatwe doświadczenia, procesy adaptacji. Obrazują cały szereg zmian społecznych, gospodarczych i kulturalnych, jakie w życiu pierwszych osadników i w obliczu Ziemi Lubuskiej dokonywały się na przestrzeni lat 40., 50. i 60. XX wieku.
Zdjęcia podzielono na trzy bloki tematyczne – pierwszy ukazuje ruiny miast Środkowego Nadodrza, następny – rozwój Zielonej Góry od połowy lat 40. do końca lat 60., ostatni zbiór zdjęć przedstawia ludzi w nowym otoczeniu, które starali się odbudować i zagospodarować.
W wydawnictwie wykorzystano fotografie pochodzące z dwóch źródeł. W 2005 roku Muzeum Ziemi Lubuskiej zorganizowało akcję pt. „Rok 1945 i następne. Zielona Góra w fotografii jej mieszkańców". Zgromadzono prawie 850 zdjęć, lecz na wieńczącej akcję wystawie i w katalogu znalazło się jedynie 100. Kolejna wystawa i katalog „Pionierskie lata na Ziemi Lubuskiej" umożliwiły na zaprezentowanie następnej partii fotogramów.
W publikacji znalazły się również zdjęcia wykonane podczas ekspedycji naukowej zorganizowanej na Ziemię Lubuską przez naukowców poznańskich w lipcu 1947 r. pod kierunkiem prof. Zygmunta Wojciechowskiego, ówczesnego dyrektora Instytutu Zachodniego. W wyprawie wzięli udział przedstawiciele różnych dyscyplin naukowych, m.in. historycy, historycy sztuki, fotograficy, etnografowie, którzy dokumentowali krajobraz, zabytki architektury miast i wsi Środkowego Nadodrza. Zdjęcia pochodzące z archiwów Instytutu Zachodniego wykonali – Eugeniusz Kitzmann, znakomity fotografik związany z prasą poznańską, oraz dr Gwido Chmarzyński, wybitny historyk sztuki.
Izabela Korniluk