Podziękowanie
Od połowy 2019 roku prezentowałam tu książki tematycznie lub miejscem zamieszkania autora związane z Gorzowem ...
Od takiej rekomendacji rozpoczyna się niewielka książeczka „Przyroda i turystyka gminy Przytoczna”: „To jeden z najczystszych zakątków Polski. Na tym terenie nie ma dużych zakładów przemysłowych, uciążliwych dla środowiska. (…) To atrakcyjny teren do uprawiania turystyki pieszej rowerowej i wodnej. Jeziora i Warta to raj dla wędkarzy, a lasy – dla amatorów grzybobrania. Wszystkiemu sprzyja klimat cechujący się największą w Wielkopolsce liczbą dni ciepłych i pogodnych”. Ciekawe, czy autor – Andrzej Chmielewski przekonał ewentualnych gości?
*
Najpierw wizytówka – że obszar gminy to 184,82 km kw., mieszkają tu 5622 osoby oraz inne dane statystyczne.
Następnie przyroda, a więc kolejno: flora, fauna, ssaki, ptaki, płazy i gady, ryby, bezkręgowce, Flora to przede wszystkim lasy, które zajmują 39% powierzchni gminy, ale są przeważnie jednogatunkowe, sosnowe, czyli mało atrakcyjne. Natomiast dużą atrakcją jest rosnący w Goraju cis pospolity, najgrubszy w Wielkopolsce, o obwodzie 308 cm, opisywany jako osobliwość jeszcze przed pierwszą wojną światową. Atrakcją – zdaniem autora – są także parki przypałacowe, które znajdują się w Przytocznej, Goraju i Wierzbie. Niestety, autor nie podaje, w jakim stanie są obecnie.
*
Północna granica gminy przebiega na linii Warty. Szkoda, że autor nie podał długości tego odcinka. A potem już wyłącznie o jeziorach. Największe:
Lubikowskie – 324 ha powierzchni i 35,5 m głębokości, Chłop – 227 ha, Wielkie – 217 ha, Szarcz – 170 ha, Głębokie – 124 ha i Bukowieckie – 103 ha.
Ale – poza Lubikowskim – Andrzej Chmielewski bardziej zajmuje się mniejszymi jeziorami, które są dobrze zagospodarowane dla turystów. Przedstawia kolejno walory i ofertę jezior: Rokitno, Przytoczno, Wierzbno, Płotkowe, Żabno, Nadolne, Mniszek.
*
Kolejny rozdział traktuje o ochronie przyrody z podkreśleniem walorów Pszczewskiego Parku Krajobrazowego, rezerwatu Dąbrowa na Wyspie, pomników przyrody i użytków ekologicznych.
*
Choć w tytule książki przyroda i turystyka są równorzędne, w rozwinięciu turystyce poświęcono znacznie mniej miejsca. Wyliczone są szlaki piesze biegnące przez gminę, ale bez opisów, a tylko z podaniem miejscowości, przez które przebiegają. Równie ogólnikowo potraktowane są zabytki, przede wszystkim kościoły z tylko podstawowymi informacjami. Najwięcej miejsca autor poświęcił Rokitnu, gdzie znajduje się Sanktuarium Matki Boskiej Cierpliwie Słuchającej, ale to zaledwie niespełna strona. Ważne, że każdy zabytek przedstawiony jest zdjęciem. I jeszcze miejsca noclegów oraz gdzie można zjeść.
*
Książka Andrzeja Chmielewskiego nie jest typowym przewodnikiem turystycznym. Moim zdaniem turysty, który nigdy nie był w Przytocznej, nie zachęci do jej odwiedzenia. Ale niesie dużą dawkę wiedzy o przyrodzie, która może być przydatna mieszkańcom, aby wiedzieli, wśród jakich ciekawych miejsc żyją.
Książka w nakładzie 1000 egzemplarzy została wydana na zlecenie gminy Przytoczna.
***
Andrzej Chmielewski, „Przyroda i turystyka gminy Przytoczna”, wydawca – Wydawnictwo Literat Andrzej Chmielewski, Przytoczna 2018, 60 s.