Spotkanie DKK dla dorosłych – „Służące do wszystkiego” Joanna Kuciel-Frydryszak

W dniu 28 listopada 2019 roku w Filii nr 14 miało miejsce spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki dla dorosłych. Tym razem klubowiczki wzięły pod lupę pozycję pt.: Służące do wszystkiego Joanny Kuciel – Frydryszak – absolwentki polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim, dziennikarki oraz reportażystki.

W wielu krajach listopad upływa pod hasłem: Non-Fiction November. Krótko mówiąc, wydarzenie to ma na celu sięgnięcie po często pomijaną literaturę faktu. Wybór tej konkretnej książki był zatem celowy, dzięki niej bowiem możemy powiedzieć, że wzięłyśmy udział w tegorocznej akcji.

Joanna Kuciel – Frydryszak pokazuje czytelnikom życie służących w Polsce na początku XX wieku. Mogłoby się wydawać, że to temat łatwy i prosty do opisania, ale jednak jego złożoność wychodzi na jaw dopiero podczas sięgnięcia głębiej. Trzeba rozłożyć zagadnienie na poszczególne elementy, aby osiągnąć coś tak dobrego, jak to, co udało się wydać autorce w Wydawnictwie Marginesy.

Można śmiało uznać, że tytuł tej książki jest dosłowny, bowiem wraz z upływem lat i wzrostem kosztów utrzymania domów, służące stały się osobami do wszystkiego. Gotowały, prały, sprzątały, zajmowały się dziećmi, podawały do stołu, robiły zakupy. Czasem służyły nawet do zaspokojenia potrzeb cielesnych pana domu. Zdarzało się, że zachodziły w niechciane ciąże, były wybierane na targu niczym białe niewolnice czy miały zmieniane imiona. Stopniowo traciły swoją tożsamość a nawet przywiązywały się do nowych rodzin tylko po to, aby potem niesłusznie zostać oskarżonymi o kradzież.

Oczywiście nie wszystkie z nich spotkał tak ciężki los. Mało było jednak przypadków, w których domownicy otwarcie mówili o traktowaniu służącej jak członka rodziny lub potrafili przyznać, że pełniła ona istotną rolę w ich życiu. W książce opisana jest m.in. zabawna historia Anieli „Ciemnej”, która wymyśliła końcówkę Ferdydurke Witolda Gombrowicza czy ciekawa przeszłość Anny Kaźmierczak, prababci znanej wszystkim Angeli Merkel.

Zdecydowana większość klubowiczek uznała, że Służące do wszystkiego to ważna pozycja na polskim rynku wydawniczym. Stanowi ona bogate źródło wiedzy na temat życia kobiet, które często były pomijane na rodzinnych fotografiach lub traktowane z wyższością przez innych ludzi. To książka zmuszająca do refleksji i świetny punkt wyjścia do przeprowadzenia interesującej dyskusji.

Następne spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki w Filii nr 14 odbędzie się 09.01.2020 r. o godz. 10:30. Porozmawiamy wtedy o książce Córka zegarmistrza Kate Morton. Serdecznie zapraszamy!

Tekst: Kinga Nowak